Z Małopolska w II Wojnie Światowej


W listopadzie 1939 r. w Małopolsce:

1  2  3  4  5  6  7  8  9  10  11  12  13  14  15  16  17  18  19  20  21  22  23  24  25  26  27  28  29  30

Skład i dyslokacja jednostek SS i policji w dystrykcie krakowskim: sztab pułku Schupo (policji ochronnej), 106. i 121. batalion policji, dywizjon konny oraz kompania pancerna w Krakowie, 5. batalion policji w Tarnowie, 62. batalion policji w Nowym Sączu. Ponadto w Krakowie stacjonował 8. pułk SS „Totenkopf”.

Wrócił do Krakowa komisaryczny prezydent miasta Bolesław Czuhajowski. Złożył sprawozdanie oraz rozliczył się z pobranych pieniędzy rządzącemu Krakowem Ernestowi Zörnerowi.

Z inicjatywy Ireny Pfeiffer powstał żeński chór „Akord”. Przez trzy lata dawał zamknięte koncerty w szpitalach i schroniskach dla wysiedlonych. Z powodu choroby założycielki i zarazem dyrygentki zawiesił działalność w styczniu 1943 r.

W starym Gliniku w Przegorzałach Niemcy rozstrzelali 20 osób przywiezionych z krakowskiego więzienia Montelupich. Była to pierwsza z 26 egzekucji przeprowadzonych w tym miejscu.

Władze okupacyjne nakazały likwidację Związku Nauczycielstwa Polskiego.

Niemcy zburzyli Pomnik Grunwaldzki na Placu Matejki w Krakowie.

Przez Kraków na przymusowe roboty do Rzeszy wyjechało 8659 osób.

Szefem prokuratury Sądu Okręgowego w Nowym Sączu został mianowany przez Niemców Marian Pasiczyński.

Na terenie Krakowa powstała Komenda Okręgu Tajnej Organizacji Wojskowej utworzonej z siatek Dywersji Pozafrontowej. Jej komendantem został porucznik Eugeniusz Machay „Zygmunt”.

Julian Piwowarski wstąpił do Tajnej Armii Polskiej w miechowskiem.

Z Jastrzębia Zdroju przyjechał do Krakowa, zagrożony aresztowanem na tamtym terenie, podporucznik Dominik Ździebło "Kordian". Podjął działalność w organizacji konspiracyjnej kierowanej przez pułkownika Adama Eplera i podpułkownika Władysława Seweryna.

W mieszkaniu Józefa Stanisława Antoniego Woźniakowskiego przy ul. Basztowej 4 powołano do życia Obwód Kraków Związku Walki Zbrojnej. Jednym z członków założycieli był Józef Cyrankiewicz.

Dr Juliusz Sas-Wisłocki odtwarzał w Krakowie Stronnictwo Narodowe w konspiracji.

Do Okręgowego Komitetu Robotniczego Polskiej Partii Socjalistycznej Wolność Równość Niepodleglość dołączył Zygmunt Bocian. Do siatki konspiracyjnej przystąpiła Anna Grodyńska.

Przewodniczącym Krakowskiego Komitetu Porozumiewawczego Stronnictw Politycznych był Tadeusz Orzelski.

Zygmunt Bieszczanin był współzałożycielem organizacji konspiracyjnej na krakowskim Zwierzyńcu.

Major Wojska Polskiego Stanisław Siwoń początku miesiąca przez Miechów szedł na teren Zagłębia skąd pochodził. Poinformował swego danego radiotelegrafistę Mieczysława Tomasza Daneckiego o istnieniu Służby Zwycięstwu Polski.

Sekretarz magistratu w Słomnikach Andrzej Przeniosło potwierdził Mieczysławowi Tomaszowi Daneckiemu fakt istnienia Służby Zwycięstwu Polski i nawiązał poprzez niego kontakty z konspiracją w Miechowie.

Mieczysław Tomasz Danecki przyjął do Polskiej Wojskowej Organizacji Rewolucyjnej dziewięciu mieszkańców Miechowa.

Komendantem Obwodu Miechów Związku Walki Zbrojnej został porucznik Piotr Massalski "Morena".

Stanisław Kula "Kobiałka" przeprowadził z Budapesztu przez Koszyce (nocowali w placówce Polskiego Czerwonego Krzyża przy ul. Pocztowej 13), Kysak, Suchą Horę, Chochołów (nocowali u F. Frączystego), do Zakopanego podporucznika Tadeusza Mazurkiewicza „Boruta”.

Generał Michał Tadeusz Karaszewicz-Tokarzewski "Torwid" spotkał się w Tarnowie z Korsakową "Rena". Omawiali kwestie udziału harcerzy w strukturach Służby Zwycięstwu Polski.

Korsakowa "Rena" kontaktowała się w Nowym Sączu z Janem Dudziński "Duduś" i Stanisławem Michałem Wąsowiczem "Sztoś"  w sprawie udziału tamtejszych harcerzy w strukturach Służby Zwycięstwu Polski.

Jan Widliński w swoim zakładzie rytowniczym przy ul. Grodzkiej 28/30 rozpoczął wyrób „lewych” pieczątek dla potrzeb organizacji konspiracyjnych.

Rozpoczął działalność tajny kurs teatralny. Wykładali na nim: Wiktor Biegański, Wiesław Gorecki, Tadeusz Kudliński, Jerzy Merunowicz, Kazimierz Meyerhold. Do grona słuchaczy należeli m.in.: Tadeusz Kwiatkowski, Juliusz Kydryński, Danuta Michałowska i Krystyna Dębowska. Materiał szkolny stanowiły sceny z Wesela Stanisława Wyspiańskiego.

Rozpoczęły działalność ośrodki tajnego nauczania szkół średnich: nr 1 przy Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącym Sióstr Urszulanek, nr 4 przy prywatnym Gimnazjum i Liceum Żeńskim Instytutu Marii, nr 13 przy Państwowym Gimnazjum i Liceum II Męskim im. św. Jacka.

Stanisław Czapkiewicz organizował na terenie Brzeska tajną organizację o krypt. „Salomea-Buty", przeszedł z nią do Związku Walki Zbrojnej i objął stanowisko zastępcy komendanta Obwodu Brzesko Związku Walki Zbrojnej.

Harcmistrz Eugeniusz Fik powrócił ze Lwowa do Krakowa.

Irena Kuśnierzewska podjęła pracę w krakowskim Polskim Komitecie Pomocy Wysiedlonym oraz w Polskim Czerwonym Krzyżu