Z Małopolska w II Wojnie Światowej


CERKIEWNIAK Michał.   
Pochodził z Jarosławia. Był porucznikiem służby stałej kawalerii. We wrześniu 1939 r. dostał się do niewoli. Przebywał w Oflagu. Zbiegł w 1941 r. Początkowo był komendantem oddziału sabotażowo-dywersyjnego w Jarosławiu. Używał nazwiska konspiracyjnego Bogdański, a następnie pseudonimów „Boruta”, „Szpak” i „Mściciel”. Został aresztowany w lutym 1942 r. na skutek zdrady. Po trzech dniach zbiegł z więzienia. W sierpniu 1943 r. przybył na teren Podkarpacia, przejął tu kierownictwo Kedywu Armii Krajowej od Zenona Soboty. W latach 1943-44 był poszukiwany przez gestapo. Ukrywał się w domu Pelczarskich w Korczynie. Został aresztowany w 1943 r. Zbiegł w przerwie między przesłuchaniami. Zlikwidował konfidenta Girija. 5 sierpnia 1943 r. uczestniczył w rozbiciu jasielskiego więzienia i został za tę akcję przedstawiony do odznaczenia. Był dowódcą jasielskiego Kedywu. 2 października 1943 r. dowodził oddziałem Kedywu krośnieńskiego, który już po raz drugi zabrał broń z majątku Bratkówka. 4 października 1943 r. dowodził drugą udaną akcją na majątek Liegenschaftu w Bratkówce w pow. Krośnieńskim. W 1944 r. był dowódcą IV plutonu w OP-23. Od maja 1944 r. dowodził OP-15 działającym w rejonie Krosna, następnie przemieszczonym na wschód. W maju 1944 r. dowodził akcją zdobycia broni w Białobrzegach. Wiosną 1944 r. oczekiwał na zrzut broni w mieszkaniu Kazimierza Twardusia „Maciej” w Warzycach. 18 czerwca 1944 r. uczestniczył w odbiorze zrzutu broni, amunicji i dwu radiostacji na polu pod Żmigrodem. W lipcu 1944 r. udał się do Lubli, by zameldować inspektorowi Wincentemu Rutkowskiemu o wymarszu OP-15 nad San. Od 1 sierpnia 1944 r. był dowódcą III plutonu 2. kompanii 6. pułku strzelców podhalańskich Armii Krajowej. 15 sierpnia 1944 r. jego pluton kawalerii zdobył Iwonicz-Zdrój. 30 sierpnia 1944 r. wraz z OP-15 i partyzancką grupą sowiecką obozował nad potokiem koło Wernejówki. 1 września 1944 r. przybył do jego OP 15 w Lubatowej Piotr Massalski „Morena” i od 4 września 1944 r. objął dowodzenie w nim czteroplutonową kompanią. Jego oddział 2 września 1944 r. przybył do Iwonicza i pozostał tam do wkroczenia Sowietów. Od 4 września 1944 r. był dowódcą IV plutonu w kompanii Piotra Massalskiego „Morena” (to informacja błędna – P. Massalski dowodził u niego kompanią ?).          
Zginął 20 września 1944 r. w czasie rozminowywania Iwonicza po wkroczeniu wojsk sowieckich. Pochowano go w Iwoniczu, następnie przeniesiono na cmentarz w Krośnie.          
Dąbrowa-Kostka Stanisław, Rzeczpospolita Iwonicka, „Kierunki” 1972 nr 14, s. 10; Grzywacz-Świtalski Łukasz, Inspektorat Armii Krajowej „Joachim” Krsono-Jasło-Brzozów-Sanok-Lesko 1939-1944, „Najnowsze Dzieje Polski” 1968 nr 12, s. 126; Grzywacz-Świtalski Łukasz, Z walk na Podkarpaciu, Warszawa 1971, s. 171, 174 179, 181, 239, 248, 279, 284, 286; Kasztan E., Do redakcji Wojskowego Przeglądu Historycznego, „Wojskowy Przegląd Historyczny” 1963 nr 2, s. 350; Kijewska Jadwiga, Sanojca Antoni, Schemat organizacyjny SZP-ZWZ-AK 1939-1945, „Dzieje Najnowsze” 1980 nr 3, s. 179; Kostka Stanisław, Odbicie więźniów w Jaśle w 1943 r. „Wojskowy Przegląd Historyczny” 1962 nr 4, s. 156; Modrzejewski Jerzy, Akowcy na Podkarpaciu, Brzozów 1990, s. 65, 76, 77;