Z Małopolska w II Wojnie Światowej

KUNICZAK Wiesław Stanisław (1930-2000), dziennikarz, pisarz.        
Urodzony 4 lutego 1930 r. we Lwowie. Syn Stanisława Bronisława (generała). Był wychowany w duchu patriotyzmu, przesiąkniętego tradycją polskiego czynu zbrojnego. Po wkroczeniu Sowietów do Lwowa we wrześniu 1939 r. wraz z matką i siostrą przez Rumunię, Francję i Hiszpanie przedostał się do Wielkiej Brytanii. W Anglii ukończył szkołę średnią. W 1950 r. wyjechał do Stanów Zjednoczonych jako stypendysta. Został powołany do armii amerykańskiej. W stopniu sierżanta służył w 7. Dywizji Piechoty na froncie koreańskim. Po wojnie łączył studia na uniwersytecie z pracą dziennikarza, przy czym zainteresowania literackie stale znajdowały się w centrum jego uwagi. Po kilku latach pracy w zawodzie dziennikarza zdecydował się zająć jedynie literaturą, pisząc w języku angielskim. W 1967 r. ukazała się jego pierwsza powieść The Thousand Hor (Dzień tysiąca godzin) będąca epickim obrazem kampanii wrześniowej 1939 r. w Polsce. Książka została wyróżniona przez największy amerykański klub książki „The Book – of – the – Month – Club” i doczekała się tłumaczenia na dziesięć języków z wyjątkiem języka polskiego. Tłumaczenia książki w PRL podjął się Bronisław Zieliński, ale cenzura zażądała wycięcia z niej rozdziałów opisujących bestialstwa Ukraińców po 17 września 1939 r. w Małopolsce Wschodniej, na co autor się nie zgodził. Powieść ta stanowiła pierwszą część trylogii poświęconej polskiemu żołnierzowi. Jej następna część – The March (Marsz) ukazała się w 1979 r. Opisał w niej martyrologię Polaków w Związku Sowieckim i mord katyński. Trzecia książka ukazała się w 1983 r. i nosiła tytuł Valedictory (Mowa pożegnalna). Poświęcona była polskim lotnikom walczącym w Bitwie o Anglię. Trylogia ukazuje najpełniej obraz polskiego wysiłku wojennego. W początkach lat dziewięćdziesiątych dwudziestego wieku podjęto się przetłumaczenia jej na język polski, ale do końca 2007 r. książek nie udało się wydać. Był on również autorem innych powieści. Książki sensacyjnej -  The Sempinski Affair (Sprawa Kempińskiego), która ukazała się w 1969 r. Jak również historii Polonii Amerykańskiej – My Name Is Million (Na imię mam milion) wydanej w 1978 r. W latach 80. XX w. podjął się dokonania nowoczesnego przekładu Trylogii H. Sienkiewicza na język angielski. W 1991 r. ukazała się pierwsza część – With Fire and Sword (Ogniem i mieczem). Dwa kolejne tomy – The Deluge (Potop) i Fire in the Steppe (Pan Wołodyjowski) opublikowane zostały w 1992 r. Tłumaczenie sienkiewiczowskiej Trylogii było wielkim sukcesem wydawniczy. Był nie tylko jej tłumaczem, redaktorem, wydawcą i kierownikiem reklamy. Sprzedał 100 tys. egzemplarzy Trylogii. Reklamując Trylogię objechał prawie wszystkie stany oraz największe ośrodki polonijne. Aby przybliżyć Trylogię amerykańskiemu czytelnikowi, dla którego powieść była egzotyką, wraz z Jerzym R. Krzyżanowskim napisał książeczkę The Trilogy  Companion. A Reader’ s Guide to the Trilogy of Henryk Sienkiewicz, którą wydał w 1991 r. Przetłumaczona „Trylogia” spotkała się z uznaniem krytyki amerykańskiej. Krytyk z „Word Literature Today” pisał, że ma się do czynie z podwójnym arcydziełem. Pierwsze to największa proza epicka w literaturze polskiej i światowej, druga to arcydzieło przekładu. Przystosowując Trylogię dla współczesnych czasów dość dowolnie zmieniał nazwiska bohaterów powieści (np. Kmita zamiast – Kmicic), co spotkało się to z krytyką części środowisk polonijnych w USA. Przetłumaczył na język angielski Qvo Vadis. Mieszkał w lasach Pensylwanii, w Warrington przy Folly Road. W 1999 r. Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie uznał go za najwybitniejszego współczesnego powieściopisarza polskiego piszącego w języku angielskim.        
Zmarł 20 września 2000 r. w Quakertown w Pensylwanii (USA).        
Biblioteka Polaka w Londynie, Archiwum Osobowe Emigracji Polskiej B.O. Jeżewskiego J. R. Krzyżanowski, W.S. Kuniczak (1930-2000), „Archiwum Emigracji”, Zeszyt 3 z 2000 r., s. 258-259; W. Kuniczak, Major Tarski  (fragment powieści - Marsz), s. 84 – 88, [w:] Katyń w literaturze. Międzynarodowa antologia poezji, dramatu i prozy, opr. Krzyżanowski J.R., Lublin 1995; W. Kuniczak, Zorza Polarna  (fragment powieści - Marsz), s. 249 - 256, [w:] Katyń w literaturze. Międzynarodowa antologia poezji, dramatu i prozy, opr. Krzyżanowski J.R., Lublin 2002; B. Pawlak, Przez dziewięć lat byłem Sienkiewiczem. Rozmowa z Wiesławem Kuniczakiem amerykańskim tłumaczem „Trylogii” Sienkiewicza, „Gazeta Wyborcza” 19 XI 1991, s. 17;        
Jacek Krzysztof Danel