Z Małopolska w II Wojnie Światowej
KURIAŃSKI Jerzy Hirsz (1920 - ?) -
funkcjonariusz Milicji Obywatelskiej.
Urodzony 1 marca 1920 r. w
Białymstoku. Syn Menasza
(Michała, buchaltera) i Soni
(Zofii) Glazer. Miał brata
Jakuba. W 1927 r. rozpoczął
naukę w Szkole Powszechnej
nr 8 w Białymstoku. W 1930
r. wstąpił do Państwowego Gimnazjum im.
Marszałka J. Piłsudskiego. Ukończył dwuletni kurs Przysposobienia
Wojskowego. Od 1938 r. studiował na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Po zajęciu Białegostoku przez Armię Czerwoną podjął pracę na poczcie. Był kasjerem, później kontrolerem w dziale przekazów. W
1941 r. został Naczelnikiem
działu przekazów. Po
zajęciu Białegostoku przez Niemców osadzono go w
getcie. Zbiegł i od 1942 r.
walczył w oddziale
„Niezwyciężony” Leninowskiej Brygady Partyzanckiej. Po
powtórnym wkroczeniu Sowietów organizował struktury władzy w Kozłowszczyźnie k. Baranowicz. Na własną prośbę został
skierowany do Białegostoku. 7 września 1944 r. wstąpił do Milicji
Obywatelskiej. W stopniu sierżanta podchorążego był
kierownikiem Wydziału
Personalnego Komendy Miasta Białegostoku Milicji Obywatelskiej. 17 grudnia 1944 r.
został przeniesiony do
Szkoły Oficerskiej Milicji
Obywatelskiej. Mianowano go podporucznikiem. 17 stycznia 1945 r.
został przeniesiony na
stanowisko p.o. Komendanta Powiatowego Milicji Obywatelskiej. 3 maja 1945 r.
awansowano go na stopień
porucznika. Był szefem
Wydziału Personalnego
Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej w Białymstoku. 27 lipca 1945 r. wyznaczono go
na stanowisko zastępcy do
spraw operacyjnych Komendanta Wojewódzkiego Milicji Obywatelskiej w Krakowie.
11 sierpnia 1945 r., w czasie zajść antyżydowskich
w Krakowie, dowodził
akcją rozpraszania
tłumów na Kazimierzu.
Kilkakrotnie wówczas strzelał w powietrze dla odstraszenia ludzi na ulicy Krakowskiej.
"Bezpośrednio zaatakowany"
postrzelił w
ramię Edwarda
Zaraskę. Został rozbrojony, pobity i uderzony
nożem w kark. Stwierdzono u
niego 80% inwalidztwa na skutek porażenia rdzenia nerwowego. 10 października 1945 r. awansowano go na
stopień kapitana.
Uczestniczył Krajowym
Zjeździe Polskiej Partii
Robotniczej. W styczniu 1946 r. został wydalony z Polskiej Partii Robotniczej za zaangażowanie się w obronę swego brata oskarżonego o przyjęcie łapówki za zwolnienie członka niepodległościowego podziemia fałszującego
pieniądze. 22 stycznia 1946
r. został aresztowany w
Zakopanem przez Informację
Wojska Polskiego. Osadzono go w krakowskim więzieniu. Po dwóch dniach
został zwolniony.
Przeniesiono go do służby w Komendzie
Głównej Milicji
Obywatelskiej. 27 lipca 1946 r. został zwolniony ze służby ze
względu na stan
zdrowia.
Odznaczony Krzyżem Walecznych.
AIPN Kr 0194/2538 Akta osobowe
Kuriański Jerzy Hirsz; IPN
Kr Kolekcja Komusińskiego,
Meldunek z 1 VI 1945 r.;