Z Małopolska w II Wojnie Światowej

OSZACKI Aleksander        
Urodzony 22 czerwca 1883 r. w Krakowie. Syn Stanisława i Aleksandry z d. Grzegorzewskiej.

W 1902 r. zdał maturą w Gimnazjum św. Anny w Krakowie. Podjął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1907 r. pracował w oddziale chorób wewnętrznych Szpitala św. Łazarza. Jednocześnie podjął pracę na stanowisku asystenta w Zakładzie Chemii Lekarskiej. W 1908 r. uzyskał tytuł doktora wszech nauk lekarskich. W latach 1910 – 1914 pracował i prowadził badania w szpitalach w Insbrucku i Wiedniu. W sierpniu 1914 r. został powołany do armii austriackiej na stanowisko lekarza batalionowego w 13. pułku piechoty. Z powodu złego stanu zdrowia został zdemobilizowany. W latach 1916 – 1921 pełnił funkcję ordynatora oddziału wewnętrznego szpitala garnizonowego w Krakowie. 6 sierpnia 1920 roku został zweryfikowany w stopniu majora lekarza, w korpusie lekarskim, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej ze starszeństwem z 1 kwietnia 1920 r. W 1920 uzyskał na Uniwersytecie Jagiellońskich habilitację na podstawie pracy Energetyczne wskaźniki sprawności krążenia. Został wykładowcą nauki o chorobach przemiany materii i prowadził ćwiczenia z chemii i mikroskopii na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1922 r. w stopniu majora w korpusie oficerów lekarzy pozostawał w rezerwie Wojska Polskiego. W 1923 r. pozostawał w rezerwie z przydziałem do 10. batalionu sanitarnego w Przemyślu. Kierował wówczas założoną przez siebie Stacją Chorób Serca i Narządów Krążenia Ubezpieczalni Społecznej w Krakowie. Zakładał pracownię badań nowotworów. Publikował prace z zakresu metabolizmu, cukrzycy, patologii nowotworów i kardiologii. Jako pierwszy w Polsce prowadził terapię przy użyciu penicyliny, a także gazoterapię. Od 1934 r. był ordynatorem oddziału Ib Szpitala św. Łazarza. W 1934 r. w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 r. w korpusie oficerów sanitarnych rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto. Miał przydział mobilizacyjny do Kadry Zapasowej 5. Szpitala Okręgowego w Krakowie. W 1934 r. został mianowany profesorem tytularnym medycyny wewnętrznej Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego. 6 listopada 1939 r. został aresztowany w czasie Sonderaktion Krakau. Przy aresztowaniu zrewidowano go. Po przewiezieniu krytą ciężarówką przez Gołębią, Wiślną, Zwierzyniecką, Podwalem, Karmelicką, Alejami Trzech Wieszczów do więzienia Montelupich został wpisany do więziennej ewidencji. 7 listopada 1939 r. ok. 10,00 rano przewieziono go do koszar 20. pułku piechoty przy ul. Mazowieckiej. 9 listopada 1939 r. został wywieziony koleją z Krakowa-Łobzowa do więzienia we Wrocławiu. 10 listopada 1939 r. osadzono go w więzieniu karnym przy Kletschkauerstrasse 31 (obecnie ul. Kleczkowska) lub więzieniu śledczym przy Freiburgerstrasse (obecnie ul. Świebodzka). W celi numer 300 wygłosił kilka wykładów z medycyny. 27 listopada 1939 r. po godz. 20,00 został przewieziony karetką więzienną na dworzec główny we Wrocławiu. Po dwugodzinnym oczekiwaniu w tunelu pod torami kolejowymi zapędzono go do pociągu. 28 listopada 1939 r. z przystanku leśnego za stacją kolejową w Oranienburgu około godz. 16,00 w padającym deszczu ze śniegiem przepędzono go do bramy KL Sachsenhausen i poddano procedurze przyjęcia (kąpiel, strzyżenie, odebranie ubrań, pieniędzy i zegarków, wydanie obozowych pasiaków). 29 listopada 1939 r. zapoznano go z regulaminem obozowym i przydzielono do baraku. 8 lutego 1940 r. zwolniono go z obozu. Powrócił do Krakowa. Otworzył przy Ubezpieczalni Społecznej nową placówkę kardiologiczną. Pod koniec stycznia 1945 r. powrócił do swojego stanowiska w Szpitalu św. Łazarza. W lipcu 1945 r. został członkiem – korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności. Mianowano go na stanowisko kierownika II Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Wrocławskiego. Stanowiska nie zdążył objąć. 
Zmarł 20 listopada 1945 r. w Krakowie, został pochowany na Cmentarzu Salwatorskim.
Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Polonia Restituta.        
Był żonaty miał syna Jana (urodzonego w 1915 r., lekarza, zmarłego w 1982 r.). 
Druga lista oficerów rezerwowych W.P. Dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 1/22, Warszawa 1922, s. 48; Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 31 z 18 sierpnia 1920 roku, poz. 766; Gwiazdomorski Jan, Wspomnienia z Sachsenhausen, Kraków 1969, s. 272; Lisiewicz Jerzy, Zduńczyk Andrzej, Aleksander Oszacki [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXIV, s. 601-602; Lista strat kultury polskiej, Warszawa 1947, s. 194; Rocznik Oficerski 1923, Warszawa 1923, s. 1181, 1216; Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Warszawa 1934, s. 213, 763; Wielka Ilustrowana Encyklopedja Powszechna Wydawnictwa Gutenberg Print, t. XXII (N-Ż), Warszawa 1937, s. 49; S. Jerzy, Kto to przypomni Niemcom? http://web.archive.org/web/20110719042740/http://lists.ceti.pl/pipermail/wiec/20071011/011790.html [dostęp 19 czerwca 2020]; Wroński Tadeusz, Kronika okupowanego Krakowa, Kraków 1974, s. 47, 406;