Z Małopolska w II Wojnie Światowej

PISULA Edward

PISULA Edward Tama (1899-1945) - oficer Wojska Polskiego.        
Urodzony w 1899 r. w Trzcianie k. Rzeszowa. Syn kolejarza. Gimnazjum ukończył w Sanoku. W 1917 r. został powołany do służby w armii austriackiej i skierowany do szkoły oficerskiej kawalerii. Po jej ukończeniu wysłano go na front włoski. W listopadzie 1918 r. wstąpił do służby w Wojsku Polskim. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, a po jej zakończeniu pozostał w służbie stałej. Przez wiele lat w stopniu porucznika dowodził szwadronem w 8. pułku ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego w Krakowie. W 1930 r. został awansowany na stopień rotmistrza. Przeniesiono go do Ośrodka Zapasowego Pomorskiej Brygady Kawalerii we Włocławku. Początkowo dowodził szwadronem, a następnie dywizjonem kawalerii. W 1938 r., w stopniu majora, został przeniesiony na stanowisko zastępcy dowódcy 23. pułku ułanów grodzieńskich w Postawach na Wileńszczyźnie. W szeregach tego pułku odbył kampanię wrześniową 1939 r. w składzie Armii Prusy. Walczył w rejonie Końskich i w Górach Świętokrzyskich. Po zakończeniu walk przybył wraz z pułkownikiem Zygmuntem Miłkowskim do Krakowa. Włączył się w działalność konspiracyjną. Pełniłżne funkcje w sztabie Krakowskiego Okręgu Związku Walki Zbrojnej. Zagrożony dekonspiracją został przeniesiony w 1941 r. na stanowisko szefa Związku Odwetu (później Kedywu) Okręgu Armii Krajowej Tarnopol. Kierował wieloma akcja dywersyjnymi wymierzonymi w transport kolejowy. Został awansowany na stopień podpułkownika. Latem 1944 r. brał udział w Akcji Burza. Po zajęciu Kresów Wschodnich przez Armię Czerwoną wstąpił do ludowego Wojska Polskiego. Zorganizował w Sumach na Ukrainie pułk kawalerii. Dowodził tym pułkiem w składzie 1. Brygady Kawalerii 1. Armii Wojska Polskiego. Pod koniec października 1944 r. został aresztowany w rejonie Warszawy i osadzony w obozie dla akowców w Skrobowie koło Lubartowa. Pełnił obowiązki starszego obozu. Po buncie żołnierzy Armii Krajowej, 27 marca 1945 r., został aresztowany, skazany przez sąd wojskowy na 2 lata więzienia i osadzony na Zamku w Lublinie.        
W pierwszym półroczu 1945 r. został zamordowany w więzieniu, w nieznanych okolicznościach. Miejsce jego spoczynku pozostaje nieznane.        
Odznaczony był Krzyżem Orderu Virtuti Militari V klasy, Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz medalami pamiątkowymi.        
Bartosz Władysław, Oficerowie WP zamordowani przez stalinizm, Polska Zbrojna”” 1991 nr 81; Mazur Grzegorz, ZWZ-AK w Okręgach Tarnopol i Stanisławów, Warszawa 1990; Pempel S., ZWZ-AK we Lwowie 1939-1945; Polski Czyn Zbrojny w II wojnie światowej, Warszawa 1979; Rocznik oficerski 1932, Warszawa 1932; Wróblewski Jerzy, Armia Prusy 1939, Warszawa 1986; Zaliwski Apoloniusz, Bitwy polskiego września, Warszawa 1972;