Z Małopolska w II Wojnie Światowej
(Utworzył nową stronę „<!--[if gte mso 9]><xml> <o:OfficeDocumentSettings> <o:AllowPNG/> </o:OfficeDocumentSettings> </xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml> <w:WordDocument> <w:View...”) |
|||
Linia 639: | Linia 639: | ||
font-family:"Times New Roman",serif;} | font-family:"Times New Roman",serif;} | ||
</style> | </style> | ||
− | <![endif]--> | + | <![endif]--> '''SALAMUCHA Jan.<span style="mso-tab-count: 1"> </span><br> '''Urodzony 10 czerwca 1903 r. w Warszawie. Syn Andrzeja i Stanisławy z d. Marciniak. Ukończył sześć klas gimnazjum humanistycznego. W 1919 r. wstąpił do Seminarium Duchownego w Warszawie. Jednocześnie był studentem Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Warszawskiego. W sierpniu 1920 r. zgłosił się na ochotnika do wojska. Przez trzy miesiące służył jako sanitariusz na froncie bolszewickim. W 1924 r. złożył końcowe egzaminy w Seminarium Duchownym w Warszawie. Nadal studiował w Sekcji Filozoficznej Wydziału Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego. W 1925 r. przyjął święcenia kapłańskie. 24 października 1927 r. otrzymał tytuł doktora filozofii chrześcijańskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Wyjechał na studia do Włoch. W 1929 r. ukończył studia na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. Wrócił do Polski. Przez kilka tygodni był wikariuszem parafii w Wiązownej koło Wawra. Od 1 października 1929 r. wykładał filozofię w Seminarium Duchownym w Warszawie. Jednocześnie był nauczycielem Małego Seminarium Duchownego w Warszawie. 2 czerwca 1933 r. habilitował się na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W tym samym roku Rada Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego zaproponowała mu stanowisko zastępcy profesora w nowo utworzonej katedrze filozofii chrześcijańskiej, które przyjął i zamierzał przenieść się do Krakowa. W tym celu zrezygnował z pracy w warszawskim Seminarium Duchownym. Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego zablokowało jednak jego nominację. Formalnym powodem był brak dostarczenia świadectwa maturalnego i dyplomu Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie (nie wiadomo dlaczego nie przedstawił tych dokumentów). W tej sytuacji Uniwersytet Jagielloński, w porozumieniu z arcybiskupem Adamem Sapiehą, zamiast etatu zaproponował mu zleceniu prowadzenia wykładów. Oferty tej nie przyjął. Został wikariuszem parafii Matki Boskiej Loretańskiej w Warszawie. W 1934 r. ponownie podjął pracą wykładowcy w Seminarium Duchownym w Warszawie. Równolegle zdecydował się na prowadzenie od 1 grudnia 1934 r. wykładów na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1934-1936 prowadził ćwiczenia z logiki dla studentów 1 roku. Rada Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego interweniowała w 1936 r. w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w sprawie jego habilitacji. Po powtórnym rozpatrzeniu sprawy minister 17 listopada 1936 r. habilitację zatwierdził (od 1 września pracował już nieoficjalnie jako zastępca profesora). W 1936 r. otworzył seminarium z historii logii i prowadził ćwiczenia rachunkowe w logiki formalnej. Od 1936 r. kierował Sekcją Zagadnień Filozoficzno-Religijnych Stowarzyszenia Katolickiej Młodzieży Akademickiej „Odrodzenie”. 6 grudnia 1938 r. otrzymał nominację na stopień profesora nadzwyczajnego. Na podstawie paleograficznych tekstów z bibliotek Krakowa, Paryża i Watykanu studiował historię filozofii (prace porównawcze Arystotelesa i Tomasza z Akwinu). Poza Uniwersytetem działał w<span style="mso-spacerun:yes"> </span>Akcji Katolickiej na której kursach filozofii wygłaszał prelekcje. Podobne prace wykonywał w latach 1938-1939 dla Naukowego Instytutu Katolickiego. We wrześniu 1939 r. na ochotnika zgłosił się do wojska. Jako kapelan brał udział w obronie Fortu Bema w Warszawie, gdzie został ranny. Przez kilka dni był jeńcem wojennym, ale został zwolniony. Po zakończeniu działań wojennych powrócił do Krakowa. [[1939_listopad_06|6 listopada 1939]] r. został aresztowany w czasie Sonderaktion Krakau. Chwilowo osadzono go w więzieniu Montelupich, później w koszarach przy ul. Mazowieckiej. <span style="mso-ansi-language:IT" lang="IT">[[1939_listopad_06|9 listopada 1939]] r. |
− | '''SALAMUCHA Jan.<span style="mso-tab-count: | + | został wywieziony do więzienia we Wrocławiu. [[1939_listopad_06|27 listopada 1939]] r. |
− | 1"> </span><br> '''Urodzony 10 czerwca 1903 r. w Warszawie. Syn Andrzeja i Stanisławy z d. Marciniak. Ukończył sześć klas gimnazjum humanistycznego. W 1919 r. wstąpił do Seminarium Duchownego w Warszawie. Jednocześnie był studentem Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Warszawskiego. W sierpniu 1920 r. zgłosił się na ochotnika do wojska. Przez trzy miesiące służył jako sanitariusz na froncie bolszewickim. W 1924 r. złożył końcowe egzaminy w Seminarium Duchownym w Warszawie. Nadal studiował w Sekcji Filozoficznej Wydziału Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego. W 1925 r. przyjął święcenia kapłańskie. 24 października 1927 r. otrzymał tytuł doktora filozofii chrześcijańskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Wyjechał na studia do Włoch. W 1929 r. ukończył studia na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. Wrócił do Polski. Przez kilka tygodni był wikariuszem parafii w Wiązownej koło Wawra. Od 1 października 1929 r. wykładał filozofię w Seminarium Duchownym w Warszawie. Jednocześnie był nauczycielem Małego Seminarium Duchownego w Warszawie. 2 czerwca 1933 r. habilitował się na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W tym samym roku Rada Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego zaproponowała mu stanowisko zastępcy profesora w nowo utworzonej katedrze filozofii chrześcijańskiej, które przyjął i zamierzał przenieść się do Krakowa. W tym celu zrezygnował z pracy w warszawskim Seminarium Duchownym. Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego zablokowało jednak jego nominację. Formalnym powodem był brak dostarczenia świadectwa maturalnego i dyplomu Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie (nie wiadomo dlaczego nie przedstawił tych dokumentów). W tej sytuacji Uniwersytet Jagielloński, w porozumieniu z arcybiskupem Adamem Sapiehą, zamiast etatu zaproponował mu zleceniu prowadzenia wykładów. Oferty tej nie przyjął. Został wikariuszem parafii Matki Boskiej Loretańskiej w Warszawie. W 1934 r. ponownie podjął pracą wykładowcy w Seminarium Duchownym w Warszawie. Równolegle zdecydował się na prowadzenie od 1 grudnia 1934 r. wykładów na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1934-1936 prowadził ćwiczenia z logiki dla studentów 1 roku. Rada Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego interweniowała w 1936 r. w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w sprawie jego habilitacji. Po powtórnym rozpatrzeniu sprawy minister 17 listopada 1936 r. habilitację zatwierdził (od 1 września pracował już nieoficjalnie jako zastępca profesora). W 1936 r. otworzył seminarium z historii logii i prowadził ćwiczenia rachunkowe w logiki formalnej. Od 1936 r. kierował Sekcją Zagadnień Filozoficzno-Religijnych Stowarzyszenia Katolickiej Młodzieży Akademickiej „Odrodzenie”. 6 grudnia 1938 r. otrzymał nominację na stopień profesora nadzwyczajnego. Na podstawie paleograficznych tekstów z bibliotek Krakowa, Paryża i Watykanu studiował historię filozofii (prace porównawcze Arystotelesa i Tomasza z Akwinu). Poza Uniwersytetem działał w<span style="mso-spacerun:yes"> </span>Akcji Katolickiej na której kursach filozofii wygłaszał prelekcje. Podobne prace wykonywał w latach 1938-1939 dla Naukowego Instytutu Katolickiego. We wrześniu 1939 r. na ochotnika zgłosił się do wojska. Jako kapelan brał udział w obronie Fortu Bema w Warszawie, gdzie został ranny. Przez kilka dni był jeńcem wojennym, ale został zwolniony. Po zakończeniu działań wojennych powrócił do Krakowa. 6 listopada 1939 r. został aresztowany w czasie Sonderaktion Krakau. Chwilowo osadzono go w więzieniu Montelupich, później w koszarach przy ul. Mazowieckiej. <span style="mso-ansi-language:IT" lang="IT">9 listopada 1939 r. | + | przetransportowano go do KL Sachsenhausen. [[1940_grudzień_14|14 grudnia 1940]] r. został |
− | został wywieziony do więzienia we Wrocławiu. 27 listopada 1939 r. | + | przeniesiony do KL Dachau. Zwolniono go z obozu [[1941_styczeń_04|4 stycznia 1941]] r. Wrócił do |
− | przetransportowano go do KL Sachsenhausen. 14 grudnia 1940 r. został | + | Krakowa. [[1941_marzec|Wiosną 1941]] r. przeniosł się do Warszawy. Pracował jako wikariusz |
− | przeniesiony do KL Dachau. Zwolniono go z obozu 4 stycznia 1941 r. Wrócił do | + | |
− | Krakowa. Wiosną 1941 r. przeniosł | + | |
parafii św. Jakuba na Ochocie. Kierował pracami “Caritasu”. Wykładał w legalnym | parafii św. Jakuba na Ochocie. Kierował pracami “Caritasu”. Wykładał w legalnym | ||
Seminarium Duchownym i na konspiracyjnym Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu | Seminarium Duchownym i na konspiracyjnym Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu | ||
Linia 654: | Linia 652: | ||
Ochocie. Po wycofaniu się powstańców pozostał w szpitalu z rannymi. Próbował | Ochocie. Po wycofaniu się powstańców pozostał w szpitalu z rannymi. Próbował | ||
bronić ich przed żołnierzami brygady Russkoj Osvoboditielnoj Narodnoj Armii | bronić ich przed żołnierzami brygady Russkoj Osvoboditielnoj Narodnoj Armii | ||
− | generała Kamińskiego mordujacymi jeńców.<span style="mso-tab-count:1"> </span><br> 11 lub 12 sierpnia 1944 r. został zastrzelony przy ul. Wawelskiej 60 w Warszawie.<span style="mso-tab-count:1"> </span><br> </span>Odznaczony Krzyżem Walecznych (za obronę Fortu Bema we wrześniu 1939 r.).<span style="mso-tab-count:1"> </span><br> <span style="mso-ansi-language:IT" lang="IT">Archiwum Akt Nowych, Ministerstwo | + | generała Kamińskiego mordujacymi jeńców.<span style="mso-tab-count:1"> </span><br> [[1944_sierpień_11|11]] lub [[1944_sierpień_12|12 sierpnia 1944]] r. został zastrzelony przy ul. Wawelskiej 60 w Warszawie.<span style="mso-tab-count:1"> </span><br> </span>Odznaczony Krzyżem Walecznych (za obronę Fortu Bema we wrześniu 1939 r.).<span style="mso-tab-count:1"> </span><br> <span style="mso-ansi-language:IT" lang="IT">Archiwum Akt Nowych, Ministerstwo |
Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego 5512 Akta personalne Jana | Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego 5512 Akta personalne Jana | ||
Salamuchy; Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego S II 619 Akta personalne Jana | Salamuchy; Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego S II 619 Akta personalne Jana | ||
− | Salamuchy; Bartoszewski Władysław, ''Dni | + | Salamuchy; Bartoszewski Władysław, ''Dni'' |
− | walczącej stolicy,'' Warszawa 1989; Kunowska-Porębna Maria, ''Słownik biograficzny autorów Verbum'', | + | walczącej stolicy,'' Warszawa 1989; Kunowska-Porębna Maria, ''Słownik biograficzny autorów Verbum'','' |
− | [w:] Verbum 1934-1939; Łoza Stanisław, ''Czy | + | [w:] Verbum 1934-1939; Łoza Stanisław, ''Czy'' |
− | wiesz kto to jet?,'' Warszawa 1938''; ''Piech | + | wiesz kto to jet?,'' Warszawa 1938''; ''Piech'' |
Stanisław, ''Salamucha Jan. Biogram'', [https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/jan-salamucha https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/jan-salamucha] | Stanisław, ''Salamucha Jan. Biogram'', [https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/jan-salamucha https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/jan-salamucha] | ||
[dostęp 3.III.2020]; </span>Podlewski Stanisław, ''Wierni Bogu i Ojczyźnie'', Warszawa 1985; <span style="mso-ansi-language:IT" lang="IT">Ślaski Jerzy, ''Noc-Solidarni'', | [dostęp 3.III.2020]; </span>Podlewski Stanisław, ''Wierni Bogu i Ojczyźnie'', Warszawa 1985; <span style="mso-ansi-language:IT" lang="IT">Ślaski Jerzy, ''Noc-Solidarni'', | ||
Warszawa 1986, s. </span>158; Urbańczyk Stanisław, ''Uniwersytet za kolczastym drutem'', Kraków 1969, s. 222; Wroniszewski Józef Kazimierz, ''<span style="mso-spacerun:yes"> </span>Ochota 1939-1945,'' Warszawa 1976; Wroński Tadeusz, ''Kronika okupowanego Krakowa'', Kraków 1974, s. 47, 406; w.z., ''Tragiczna lista strat nauki polskiej'', „Dziennik Polski” 1945 nr 48, s. 3; | Warszawa 1986, s. </span>158; Urbańczyk Stanisław, ''Uniwersytet za kolczastym drutem'', Kraków 1969, s. 222; Wroniszewski Józef Kazimierz, ''<span style="mso-spacerun:yes"> </span>Ochota 1939-1945,'' Warszawa 1976; Wroński Tadeusz, ''Kronika okupowanego Krakowa'', Kraków 1974, s. 47, 406; w.z., ''Tragiczna lista strat nauki polskiej'', „Dziennik Polski” 1945 nr 48, s. 3; |
Wersja z 08:46, 25 mar 2020
SALAMUCHA Jan.
Urodzony 10 czerwca 1903 r. w Warszawie. Syn Andrzeja i Stanisławy z d. Marciniak. Ukończył sześć klas gimnazjum humanistycznego. W 1919 r. wstąpił do Seminarium Duchownego w Warszawie. Jednocześnie był studentem Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Warszawskiego. W sierpniu 1920 r. zgłosił się na ochotnika do wojska. Przez trzy miesiące służył jako sanitariusz na froncie bolszewickim. W 1924 r. złożył końcowe egzaminy w Seminarium Duchownym w Warszawie. Nadal studiował w Sekcji Filozoficznej Wydziału Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego. W 1925 r. przyjął święcenia kapłańskie. 24 października 1927 r. otrzymał tytuł doktora filozofii chrześcijańskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Wyjechał na studia do Włoch. W 1929 r. ukończył studia na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. Wrócił do Polski. Przez kilka tygodni był wikariuszem parafii w Wiązownej koło Wawra. Od 1 października 1929 r. wykładał filozofię w Seminarium Duchownym w Warszawie. Jednocześnie był nauczycielem Małego Seminarium Duchownego w Warszawie. 2 czerwca 1933 r. habilitował się na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W tym samym roku Rada Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego zaproponowała mu stanowisko zastępcy profesora w nowo utworzonej katedrze filozofii chrześcijańskiej, które przyjął i zamierzał przenieść się do Krakowa. W tym celu zrezygnował z pracy w warszawskim Seminarium Duchownym. Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego zablokowało jednak jego nominację. Formalnym powodem był brak dostarczenia świadectwa maturalnego i dyplomu Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie (nie wiadomo dlaczego nie przedstawił tych dokumentów). W tej sytuacji Uniwersytet Jagielloński, w porozumieniu z arcybiskupem Adamem Sapiehą, zamiast etatu zaproponował mu zleceniu prowadzenia wykładów. Oferty tej nie przyjął. Został wikariuszem parafii Matki Boskiej Loretańskiej w Warszawie. W 1934 r. ponownie podjął pracą wykładowcy w Seminarium Duchownym w Warszawie. Równolegle zdecydował się na prowadzenie od 1 grudnia 1934 r. wykładów na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1934-1936 prowadził ćwiczenia z logiki dla studentów 1 roku. Rada Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego interweniowała w 1936 r. w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w sprawie jego habilitacji. Po powtórnym rozpatrzeniu sprawy minister 17 listopada 1936 r. habilitację zatwierdził (od 1 września pracował już nieoficjalnie jako zastępca profesora). W 1936 r. otworzył seminarium z historii logii i prowadził ćwiczenia rachunkowe w logiki formalnej. Od 1936 r. kierował Sekcją Zagadnień Filozoficzno-Religijnych Stowarzyszenia Katolickiej Młodzieży Akademickiej „Odrodzenie”. 6 grudnia 1938 r. otrzymał nominację na stopień profesora nadzwyczajnego. Na podstawie paleograficznych tekstów z bibliotek Krakowa, Paryża i Watykanu studiował historię filozofii (prace porównawcze Arystotelesa i Tomasza z Akwinu). Poza Uniwersytetem działał w Akcji Katolickiej na której kursach filozofii wygłaszał prelekcje. Podobne prace wykonywał w latach 1938-1939 dla Naukowego Instytutu Katolickiego. We wrześniu 1939 r. na ochotnika zgłosił się do wojska. Jako kapelan brał udział w obronie Fortu Bema w Warszawie, gdzie został ranny. Przez kilka dni był jeńcem wojennym, ale został zwolniony. Po zakończeniu działań wojennych powrócił do Krakowa. 6 listopada 1939 r. został aresztowany w czasie Sonderaktion Krakau. Chwilowo osadzono go w więzieniu Montelupich, później w koszarach przy ul. Mazowieckiej. 9 listopada 1939 r.
został wywieziony do więzienia we Wrocławiu. 27 listopada 1939 r.
przetransportowano go do KL Sachsenhausen. 14 grudnia 1940 r. został
przeniesiony do KL Dachau. Zwolniono go z obozu 4 stycznia 1941 r. Wrócił do
Krakowa. Wiosną 1941 r. przeniosł się do Warszawy. Pracował jako wikariusz
parafii św. Jakuba na Ochocie. Kierował pracami “Caritasu”. Wykładał w legalnym
Seminarium Duchownym i na konspiracyjnym Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu
Ziem Zachodnich. W czasie powstania warszawskiego był wicedziekanem dekanatu
Północ Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej. Używał wówczas pseudonimu “Jan”.
Organizował służbe kapelańską jako dziekan IV Obwodu “Ochota” Okręgu
Warszawskiego Armii Krajowej. Walczył w obronie tzw. “Reduty Wawelskiej” na
Ochocie. Po wycofaniu się powstańców pozostał w szpitalu z rannymi. Próbował
bronić ich przed żołnierzami brygady Russkoj Osvoboditielnoj Narodnoj Armii
generała Kamińskiego mordujacymi jeńców.
11 lub 12 sierpnia 1944 r. został zastrzelony przy ul. Wawelskiej 60 w Warszawie.
Odznaczony Krzyżem Walecznych (za obronę Fortu Bema we wrześniu 1939 r.).
Archiwum Akt Nowych, Ministerstwo
Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego 5512 Akta personalne Jana
Salamuchy; Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego S II 619 Akta personalne Jana
Salamuchy; Bartoszewski Władysław, Dni
walczącej stolicy, Warszawa 1989; Kunowska-Porębna Maria, Słownik biograficzny autorów Verbum,
[w:] Verbum 1934-1939; Łoza Stanisław, Czy
wiesz kto to jet?, Warszawa 1938; Piech
Stanisław, Salamucha Jan. Biogram, https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/jan-salamucha
[dostęp 3.III.2020]; Podlewski Stanisław, Wierni Bogu i Ojczyźnie, Warszawa 1985; Ślaski Jerzy, Noc-Solidarni,
Warszawa 1986, s. 158; Urbańczyk Stanisław, Uniwersytet za kolczastym drutem, Kraków 1969, s. 222; Wroniszewski Józef Kazimierz, Ochota 1939-1945, Warszawa 1976; Wroński Tadeusz, Kronika okupowanego Krakowa, Kraków 1974, s. 47, 406; w.z., Tragiczna lista strat nauki polskiej, „Dziennik Polski” 1945 nr 48, s. 3;