Z Małopolska w II Wojnie Światowej

SYCZYŁO Włodzimierz Bronisław

SYCZYŁO Włodzimierz Bronisław Ewi, Niemstowicz, Ptyś”, Szkwał”, WKT (1908 1991), zołnierz Armii Krajowej.        
Urodzony 24 czerwca 1908 r. w Jarosławiu. Syn Józefa (starszego sierżanta służby stałej Wojska Polskiego) i Zofii z d. Kaczy. Miał brata Kazimierza (1904-1965), siostrę Józefę (1911-1996) i brata Rudolfa (1915-1996, oficera Marynarki Wojennej, jeńca Oflagu). Po ukończeniu w 1927 r. Państwowego Seminarium Nauczycielskiego w Toruniu do 1 września 1939 r. pracował jako nauczyciel historii w szkołach powszechnych nr 2, 5 i 3 w Tczewie. Jednocześnie był nauczycielem w szkole dokształcającej dla młodzieży rzemieślniczej, na kursach dla analfabetów i kursach (w zakresie siódmej klasy szkoły powszechnej) organizowanych przez Biały Krzyż w tczewskim batalionie Wojska Polskiego. Prowadził szeroką działalność społeczną. W 1928 r. współorganizował Ogniska i Oddział Powiatowego Związku Nauczycielstwa Polskiego w Tczewie. Był również członkiem i prelegentem Związku Zachodniego, komendantem Obwodu Tczewskiego Związku Pracy dla Państwa (później Związku Lewicy Patriotycznej) Legion Młodych, współredagował jego organ ideowo-wychowawczy Przebojem wydawany na terenie Tczewa-Starogardu. Był członkiem Organizacji Młodzieżowej Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego i Rady Nadzorczej Spółdzielni Społem przy węźle Polskich Kolei Państwowych Tczew-Zajączkowo. Z pracą zawodową i społeczną umiejętnie łączył troskę o własny rozwój naukowy. 10 czerwca 1933 r. ukończył Wyższy Kurs Nauczycielski w grupie humanistycznej w Poznaniu. W latach 1938-1939 był studentem Wolnej Polskiej Wszechnicy w Warszawie. We wrześniu 1939 r., będąc poszukiwany przez Niemców, opuścił Tczew. Do 16 października 1939 r. przebywał w Toruniu, a następnie w Warszawie, Krakowie, Jarosławiu i Krzeczowicach koło Przeworska. Nie podjął w tym czasie stałej pracy, gdyż zamierzał przedostać się na Zachód do Polskich Sił Zbrojnych. Zatrudnił się dopiero 12 lutego 1940 r. jako robotnik rolny w majątku ziemskim Wasiutyńskich w Lipniku koło Przeworska. W rzeczywistości do sierpnia 1941 r. uczył córkę właściciela Izabelę Wasiutyńską, Teresę Kozłowską i Andrzeja Zagórskiego. W sierpniu 1940 r. został zaprzysiężony w Placówce Związku Walki Zbrojnej Markowa. Początkowo pełnił funkcję kolportera pisma konspiracyjnego Odwet. Na przełomie maja i czerwca 1941 r. został powołany do zespołu redakcyjnego lipnickiej mutacji Odwetu w charakterze współredaktora, pracownika technicznego i kolportera. Był też odpowiedzialny za nasłuch radiowy. Do lipnickiego zespołu redakcyjnego Odwetu wprowadził go sprawujący nad nim nadzór komendant Obwodu Związku Walki Zbrojnej Łańcut Henryk Puziewicz Batura. Redagował także PROM. Biuletyn propagandy mówionej. Od wiosny 1942 r. pisał teksty do Odwetu. W redakcji Odwetu pracował do końca maja 1943 r. W pierwszych dniach lipca 1943 r. współorganizował w Honiach koło Albigowej w pow. łańcuckim, punkt drukarsko-prasowy tygodnika Czyn, kontynuacji Odwetu. Do końca października 1943 r. był współredaktorem Czynu. Od początku listopada 1943 do sierpnia 1944 r. był wspólnie z Lechem Dzierżanowskim organizatorem, wydawcą i członkiem zespołu redakcyjnego tygodnika ideowo-informacyjnego Prom, wydawanego kolejno w Lipniku, Markowej, Chodakówce i Sieteszy. Był wówczas kierownikiem referatu Komisji Informacji i Propagandy Obwodu Armii Krajowej Przeworsk oraz kierownikiem Prom (Propagandy Mówionej). W lipcu 1944 r. brał udział w akcji Burza. Od listopada 1944 r. do stycznia 1945 r. był redaktorem pisma Armii Krajowej „Żołnierz Obywatel powielanego w Handzlówce w pow. łańcuckim. Niezależnie od działalności w propagandzie konspiracyjnej, od lutego 1940 r. do lipca 1944 r., był współorganizatorem i nauczycielem w tajnym nauczaniu. Dzięki jego pracy pierwszy egzamin w ramach tajnego nauczania w Przeworskiem odbył się w lutym 1941 r. w Lipniku. 2 maja 1945 r. został awansowany na stopień kaprala ze starszeństwem 11 listopada 1944 r. Po wojnie, od 1 września 1945 r. do przejścia na emeryturę 31 sierpnia 1972 r. był nauczycielem i kierownikiem szkoły powszechnej w Cieślinie koło Inowrocławia. Pracując zawodowo, 31 grudnia 1951 r. ukończył studia historyczne na Wydziale Filozoficzno-Pedagogicznym Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu i uzyskał stopień magistra. Ucząc w szkole powszechnej w Cieślinie był instruktorem doskonalenia kadr przy Wydziale Oświaty, pracownikiem oświaty dorosłych na kursach dla analfabetów i w zakresie siedmiu klas szkoły powszechnej dla pracowników Państwowych Gospodarstw Rolnych oraz młodzieży rolniczej, kierownikiem uniwersytetu powszechnego, prelegentem Towarzystwa Wiedzy Powszechnej i członkiem Komitetu Redakcyjnego organu Ministerstwa Oświaty „Życie Szkoły. W 1945 r. zorganizował Gminną Spółdzielnię Samopomoc Chłopska Inowrocław-Zachód, w której następnie wielokrotnie piastował stanowisko przewodniczącego Rady Nadzorczej. Po roku 1956 przez trzy kadencje był prezesem Oddziału Powiatowego Związku Nauczycielstwa Polskiego w Inowrocławiu. W latach 1954-1973 był radnym Gromadzkiej Rady Narodowej. Będąc członkiem Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, pełnił w organizacji funkcję wiceprezesa Oddziału Powiatowego w Inowrocławiu i przewodniczącego Komisji Młodzieżowej.        
Zmarł 15 lutego 1991 r. w Inowrocławiu, został pochowany na miejscowym cmentarzu.        
Odznaczony: Złotym Krzyżem Zasługi, czterokrotnie Medalem Wojska, Medalem Zasłużonym na Polu Chwały, Krzyżem Partyzanckim, Złotą Odznaką ZNP, Srebrną Odznaką Towarzystwa Wiedzy Powszechnej.        
Był żonaty z Kazimierą z d. Dzierżanowską.        
Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie, Rozkaz z dnia 2 V 1945 r. Komendanta Obwodu AK Przeworsk do Placówek: awanse i odznaczenia; Mazur Grzegorz, Biuro Informacji i Propagandy SZP-ZWZ-AK 1939-1945, Warszawa 1987, s. 213. [podaje błędnie nazwisko Syczała]; Sokół Z., Rzeszowska Prasa Konspiracyjna (1939-1945), Rzeszów 1989, s. 73, 77, 81, 241, 259 [nazwisko podane błędnie jako Sycyło]; Zagórski Andrzej, Syczyło Włodzimierz Bronisław (biogram), [w:] Małopolski słownik biograficzny uczestników działań niepodległościowych 1939-1956, t. 4, Kraków 1999, s. 166-167, fot.; Dzierżanowski Leszek: Informacja z 5 IV 1999 r.; Relacja Włodzimierza Syczyły; Syczyło Włodzimierz, Ankieta;