Z Małopolska w II Wojnie Światowej

Szewczyk Jerzy.
Urodzony 8 marca 1922 r. w Tarnowie. Wychowywała go matka Klementyna z d. Waruszyńska. Był uczniem szkoły powszechnej w Nowym Sączu. Uczęszczał do II Państwowego Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie. W 1939 r. ukończył IV klasę. Był niezdyscyplinowanym uczniem. Realizował się w pracy w harcerstwie. Był przybocznym w VI Krakowskiej Drużynie Harcerskiej przy Szkole Powszechnej nr 4 im. Jana Kantego. W czasie okupacji niemieckiej pracował jako robotnik Monopolu Spirytusowego na Dąbiu. Mieszkał wówczas przy ul. Benedykta 3, a później przy ul. Staromostowej 2. Odznaczał się zdolnościami przywódczymi, zorganizował grupę konspiracyjną. Używał pseudonimów „IS”, „S”, „Sza”, „Szary”, „Szarzyński”, „Yes”. Prowadził mały sabotaż. Wydawał pismo „Z Trudu i Znoju”. 9 maja 1943 r. brał udział w nieudanej akcji likwidacji konfidenta Franciszka Porębskiego. Latem 1943 r. nawiązał ścisłe kontakty z Szarymi Szeregami w Krakowie. Współpracował przy wydawaniu „Watry”, „Przeglądu Polskiego”, „Szubienicy”, „Znicza”, „Czuwaj – Wróg Jest Tuż” (od listopada 1943 r. ), „Bez Wędzidła” (od lipca 1943 r. ) i „BIMS” (od stycznia 1944 r. ). Od 7 listopada 1943 r. wydawał tygodnik satyryczny „Na Ucho”, który Stanisław Szczerba „Linus” powielał przy Mikołajskiej 5. W skład zespołu redakcyjnego wchodzili ponadto: Stefan Jasieński „Janusz”, Eugeniusz Kolanko „Bard”, Lucjan Krywak „Maz”, Jerzy Wirth „Moxa”. Wraz z kolegami publikował tomiki poezji. Był zaprzysiężonym przez podporucznika Alfonsa Janickiego „Alficki” (rozstrzelanego 2 lutego 1944 r. w Podłężu) żołnierzem Polskiego Związku Powstańczego. Ukończył kurs podoficerski, a następnie Szkołę Podchorążych w I Odcinku Kraków-Śródmieście AK. Został awansowany na stopień plutonowego podchorążego. Objął dowodzenie 1. drużyny w III plutonie 3. kompanii III batalionu Odcinka „Wapno”. Dla sfinansowania wydawnictw zorganizował kilka akcji dywersyjnych. 10 października 1943 r. zdobył 450 tys. zł. z transportu pieniędzy Creditanstalt-Bankverein w Krakowie przewożonego dorożką przez ul. Sławkowską. 20 października 1943 r. objął, po rozstrzelanym Franciszku Baraniuku, stanowisko dowódcy plutonu. Uczestniczył w likwidacji konfidentów Sławomira Mądrali i E. Półtoraczka. W tym czasie podjął pracę aktora teatrzyku lalkowego. Był słuchaczem kursu korespondentów wojennych uruchomionego w Krakowie w ramach przygotowań do powstania powszechnego. 8 maja 1944 r. został aresztowany we własnym mieszkaniu (lokalu konspiracyjnym) przy ul. Grzegórzeckiej 14 w czasie zebrania redakcyjnego. Przewieziono go na ul. Pomorską 2 do siedziby gestapo. Po krótkim bestialskim śledztwie i konfrontacji z Eugeniuszem Kolanko został skazany na karę śmierci przez rozstrzelanie.          
Wyrok wykonano w maju 1944 r. Miejsce pochówku nie jest znane.        
Dąbrowa-Kostka Stanisław, W okupowanym Krakowie, Warszawa 1972, s. 152; Epitafium dla czterdziestu, Kraków 1994, s. 68-70; Gaweł Tadeusz, Pokłon tym, którzy tworzyli, Kraków 1999; Jarowiecki Jerzy, Jerzy Szewczyk, krakowski poeta konspiracji, „Głos Młodzieży” 1972 nr 1 s. 31-34; Jarowiecki Jerzy, Konspiracyjna prasa w Krakowie w latach okupacji hitlerowskiej 1939-1945, Kraków 1986, s. 52, 229; Jarowiecki Jerzy, Krakowskie konspiracyjne pismo satyryczne „Na Ucho” [w:] Prasa podziemna w latach 1939-1945, Kraków 1975, s. 34-77, 105, 153; Jarowiecki Jerzy, Krakowskie pismo konspiracyjne z lat 1943-1944 „Watra”, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1974 t. XIII, zeszyt 2, s. 157-202; Jarowiecki Jerzy, My w jasnym słońcu wierszy nie piszemy. . . Rzecz o Jerzym Szewczyku „Szarzyńskim”, Kraków 1983, s. 87-123; Jarowiecki Jerzy, Poeta i konspirator - Jerzy Szewczyk „Szarzyński”, Gorzów Wielkopolski 1998, s. 123; Jaworska J., Polska sztuka walcząca 1939-1945, Warszawa 1985, s. 61; Kurowska Magdalena, Szare Szeregi w Krakowie 1939-1945, „Krzysztofory” 1978 nr 5 s. 59-89; Mazur Grzegorz, Biuro Informacji i Propagandy SZP-ZWZ-AK 1939-1945, Warszawa 1987, s. 208; Szare Szeregi. Harcerze 1939-1945. Tom I-III, Warszawa 1988, s. I/155, III/193; Wiszczewska M., Harcerz, obywatel. . . szkice o prasie Szarych Szeregów, Warszawa 1987, s. 325; Wroński Tadeusz, Kronika okupowanego Krakowa, Kraków 1974; materiały archiwalne A. J. Jasieńskich; Z lat wojny i okupacji 1939 – 1945, t. 2, Warszawa 1968, s. 166;