Z Małopolska w II Wojnie Światowej

TURSKI Stanisław Antoni.
Urodzony 15 maja 1906 r. w Sosnowcu. W 1928 r. (?) zdał maturę w Gimnazjum im. Stanisława Staszica w Sosnowcu. Studiował fizykę i astronomie na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od 1927 r. (?) był asystentem Instytutu Matematyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jednocześnie od 1928 r. (?) pracował na Akademii Górniczej. Wykładał także matematykę w krakowskim Pedagogium. W 1935 r. obronił pracę doktorską. Został aresztowany 6 listopada 1939 r. w czasie Sonderaktion Krakau. Przy aresztowaniu zrewidowano go. Po przewiezieniu krytą ciężarówką przez Gołębią, Wiślną, Zwierzyniecką, Podwalem, Karmelicką, Alejami Trzech Wieszczów do więzienia Montelupich został wpisany do więziennej ewidencji. 7 listopada 1939 r. ok. 10,00 rano przewieziono go do koszar 20. pułku piechoty przy ul. Mazowieckiej. 9 listopada 1939 r. został wywieziony koleją z Krakowa-Łobzowa do więzienia we Wrocławiu. 10 listopada 1939 r. osadzono go w więzieniu karnym przy Kletschkauerstrasse 31 (obecnie ul. Kleczkowska). 24 listopada 1939 r. wygłosił w celi 306 wykład Komety i gwiazdy spadające. 27 listopada 1939 r. po godz. 20,00 został przewieziony karetką więzienną na dworzec główny we Wrocławiu. Po dwugodzinnym oczekiwaniu w tunelu pod torami kolejowymi zapędzono go do pociągu. 28 listopada 1939 r. z przystanku leśnego za stacją kolejową w Oranienburgu około godz. 16,00 w padającym deszczu ze śniegiem przepędzono go do bramy KL Sachsenhausen i poddano procedurze przyjęcia (kąpiel, strzyżenie, odebranie ubrań, pieniędzy i zegarków, wydanie obozowych pasiaków. 29 listopada 1939 r. zapoznano go z regulaminem obozowym i przydzielono do baraku. Przeniesiono go do KL Dachau. 14 stycznia 1941 r. został zwolniony z obozu. Wykładał na tajnym Uniwersytecie Jjagiellońskim. Organizował pomoc dla wysiedlonych warszawiaków po upadku powstania w 1944 r. Od wiosny 1945 r.współorganizował Politycznikę Gdańską. W 1945 r. wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej. 1 maja 1946 r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym matematyki na Wydziale Inżynierii Lądowej i Wodnej. W latach 1946-1949 był rektorem Politechniki Gdańskiej. Równolegle był kierownikiem Katedry Matematyki i Wydziału Inżynierii Lądowej i Wodnej. Prowadził wykłady z matematyki dla studentów i kadry dla naukowo-dydaktycznej. Zainicjował wakacyjne kursy naukowe na temat konstrukcji inżynierskich. W 1947 r. wybrano go posłem na Sejm Ustawodawczy. Był wiceprzewodniczącym Rady Głównej Studiów Uniwersyteckich Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego. W 1948 r. przeszedł do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1949 r. został powołany na stanowisko dyrektora Departamentu Studiów Technicznych i Gospodarczych Ministerstwa Oświaty. W tym samym roku podjął pracę na stanowisku kierownika Katedry Matematyki Ogólnej (od 1969 r. Instytutu Maszyn Matematycznych, a później Instytut Informatyki) na Wydziale Matematyki i Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Był również współzałożycielem kwartalnika „Archiwum Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej”. W 1951 r. mianowano go na stopień profesora zwyczajnego. Wybrano go na stanowisko dziekana. W latach 1952-1969 był rektorem Uniwersytetu Warszawskiego. W 1953 r. habilitował się. W 1964 r. zorganizował Zakład Obliczeń Numerycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Zakupił dla niego duński komputer GIER. Kierował Grupą Zastosowań Technicznych w Instytucie Matematycznym Polskiej Akademii Nauk. Przewodniczył Radzie Naukowej Urzędu Pełnomocnika Rządu ds. Elektronicznej Techniki Obliczeniowej. W marcu 1968 r. osobiście relegował z uczelni 34 studentów, 11 zawiesił w prawach studenta, a kadrze naukowo-dydaktycznej zakazał udziału w wiecach studenckich. 2 października 1975 r. otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego. W 1978 r. przeszedł na emeryturę. Nadal był przewodniczącym Rady Instytutu Informatyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz Rady Naukowej Towarzystwa Cybernetycznego. W 1980 r. otrzymał tytuł doktora honoris causa Politechniki Gdańskiej.           
Zmarł 3 stycznia 1896 r. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.  
Odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Budowniczych Polski Ludowej, Orderem Sztandaru Pracy I klasy, austriacką Wielką Srebrną Odznaką Honorową z Gwiazdą za Zasługi  dla Republiki Austrii, fińskim Krzyżem Komandorskim I klasy Orderu Lwa Finlandii, francuskim Krzyżem Oficerskim Orderu Legii Honorowej.       
Miał synów Władysława i Łukasza.

Gwiazdomorski Jan, Wspomnienia z Sachsenhausen, Kraków 1969; Kto jest kim w Polsce 1984, Warszawa 1984, s. 1018; S. Jerzy, Kto to przypomni Niemcom? http://web.archive.org/web/20110719042740/http://lists.ceti.pl/pipermail/wiec/20071011/011790.html [dostęp 19 czerwca 2020]; Wroński Tadeusz, Kronika okupowanego Krakowa, Kraków 1974;