Z Małopolska w II Wojnie Światowej
TURBAK Julian, „Tur II” (1900-1972), żołnierz Armii Krajowej.
Urodzony 17 maja 1900 r. w Miechocinie k.
Tarnobrzega. Syn Jana i Anny z d. Rawskiej. W latach 1910-1913 uczęszczał do CK Szkoły Realnej w Tarnobrzegu. W czasie nauki
był członkiem I Drużyny Skautów im. Tadeusza Kościuszki. W 1913 r. przeniósł się do Seminarium Nauczycielskiego w
Tarnowie. Tam wstąpił do
Związku Strzeleckiego. W
1917 r. został aresztowany
przez Austriaków i oskarżony o uchylanie się od służby wojskowej.
Zwolniono go jako jedynego żywiciela rodziny, ponieważ jego ojciec w tym czasie służył w armii austriackiej. 3 marca 1919 r.
uciekł z domu i
zaciągnął się do 3. pułku strzelców konnych w Dębicy. Został skierowany do szkoły podoficerskiej w Przemyślu. Po jej ukończeniu awansowano go na
stopień starszego strzelca.
Ochotniczo zgłosił
się na front bolszewicki do
23. pułku ułanów grodzieńskich walczącego pod Wilnem. 16 lipca 1920 r., w
czasie szarży pod
Klepaczami, mimo że
został ranny, gdy
zauważył, że dowódcy szwadronu zabito konia,
oddał mu swojego,
umożliwiając dowódcy prowadzenie ataku, a sam, nie
zważając na oskrzydlenie przez bolszewików,
podążył za szwadronem pieszo. 18 sierpnia 1920
r., w czasie walk pod wsią
Górka, został ranny w
głowę i rękę. 18 marca 1922 r. zdemobilizowano go. We wrześniu 1922 r. osiadł na 10-hektarowej działce w osadzie wojskowej Placówka w
gminie Młynów w powiecie
Dubieńskim na Wołyniu. W początkach lat trzydziestych, z uwagi na
kryzys w rolnictwie i fakt, że w wyniku ran odniesionych na froncie nie mógł pracować na roli, wrócił do Miechocina. 2 marca 1936 r.
został zatrudniony w
Urzędzie Pocztowym w
Tarnobrzegu. W październiku
1939 r. był jednym z
pierwszych członków
konspiracyjnej organizacji Związek Czynu Zbrojnego, założonej w
Tarnobrzegu przez podporucznika Zbigniewa Tychanowicza. W listopadzie 1939 r.
wraz z komórką
Związku Czynu Zbrojnego
wszedł do Związku Walki Zbrojnej. W jego domu
mieścił się punkt przebitkowy „Odwetu” (organu Biura Informacji i Propagandy
Okręgu Kraków
Związku Walki Zbrojnej). Po
wojnie nie podjął pracy
zawodowej i utrzymywał
się z rolnictwa.
Zmarł 20 maja
1972 r. w Miechocinie i został pochowany na miejscowym cmentarzu.
Odznaczony Krzyżem Orderu Virtuti Militari V klasy (nr
5368, w 1922 r.).
Był żonaty ze
Stefanią Sitek,
miał dwoje dzieci, Mariana
(1923-1944; żołnierza tarnobrzeskiego Obwodu Armii
Krajowej „Tatar”, poległego 29 lipca 1944 r.) i
Henrykę (1926-1992;
urzędniczkę).
CAW VM 4-331; Baran A.,
Z dziejów harcerstwa tarnobrzeskiego
1912-1949, Tarnobrzeg 1995; Bogacz K. „Bławat”, W
służbie dla Ojczyzny, Wspomnienia dowódcy
Kedywu AK obwodu Tarnobrzeg, Tarnobrzeg 1993; Bogacz
K. „Bławat”, W
służbie dla Ojczyzny, cz. II, Relacje i wspomnienia z
wydarzeń w latach
1939-1946, Tarnobrzeg 1993; Dąbrowski Eugeniusz, Początki
„Odwetu” - okres tarnobrzeski, [w:] Jasnogórskie śluby „Jędrusiów”,
Wrocław 1997; Łukomski G., Polak B., Suchcitz A.,
Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945, Wykazy
odznaczonych za czyny z lat 1863-1864, 1914-1945,
Koszalin 1997; Wesołowski
Z., Order Virtuti Militari i jego
kawalerowie, Miami 1992; Rawski W., Historia rodu Rawskich i Sokołów,
Tarnobrzeg 1978, mps, archiwum Jana Rawskiego; informacje Sławomira Stępaka z Miechocina;