Z Małopolska w II Wojnie Światowej
WINOGRODZKI Adam Jerzy.
Urodzony 25 maja 1901 r. we Lwowie. Syn Władysława i Heleny. Został awansowany do stopnia porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1920 r. Przez 10 lat do 1938 r. służył w 38. pułku piechoty w Przemyślu w stopniu porucznika służby stałej administracji sanitarnej. Bezpośrednio przed wojną pracował w Dyrekcji Poczty w Przemyślu. Po mobilizacji uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 r. Dostał się do niewoli niemieckiej w rejonie Sądowej Wiszni i był przetrzymywany w obozie jenieckim w koszarach 20. pułku piechoty w Krakowie, skąd zbiegł i wrócił do Przemyśla. Od grudnia 1939 r. działał w konspiracji w Związku Walki Zbrojnej. Używał pseudonimu „Jerzy”. Od 8 maja do 10 października 1940 r. był drugim z kolei komendantem Obwodu Przemyśl Związku Walki Zbrojnej. Następnie do 15 lutego 1943 r. był oficerem operacyjnym Inspektoratu Armii Krajowej Przemyśl. 15 lutego 1943 r., już w stopniu kapitana, został mianowany komendantem Obwodu Armii Krajowej Sanok i pozostawał na tym stanowisku do maja 1944. W listopadzie 1943 r. przybył na dłużej do Bażanówki. W Sanoku używał fałszywych dokumentów na nazwisko Adam Węgrzynowski, wystawionych przez Centralę Handlową Społem Oddział Sanok oraz pseudonimu „Ordon”, a od stycznia 1944 r. „Korwin”. Ukrywał się w Porażu pod Zagórzem. W maju 1944 został przeniesiony na stanowisko oficera szkoleniowego (oficera broni pancernej?) Inspektoratu Armii Krajowej Jasło. W czerwcu 1944 r. brał udział w spotkaniu z kapitanem z kompanii wojsk słowackich stacjonującej w pobliżu majątku Hoczwia. 1 lipca 1944 r. został dowódcą partyzanckiego Zgrupowania „Południe” (OP 23 - 2. pułk strzelców podhalańskich Armii Krajowej) na terenie obwodu sanockiego, którym dowodził do września 1944 r. W skład Zgrupowania wchodziły oddziały Michała Zbigniewa Cerkiewniaka „Boruty” i Józefa Czuchry „Orski”. W okresie „Burzy” kwaterował w zameczku Gubrynowiczów, gdzie dysponował połączeniem telefonicznym z pocztą w Zagórzu. Bezprawnie przypisywał sobie wówczas stopień majora. W sierpniu 1944 r. wszedł w zatarg ze swoim zastępcą Józef Czuchrą „Orski” w wyniku, którego ten ostatni opuścił 11 sierpnia 1944 r. z dwoma plutonami swich ludzi Zgrupowanie. 17 sierpnia 1944 r. prowadził rozmowy z patrolem sowieckim w obozie OP 23 w okolicy Tokarni. 21 sierpnia 1944 r. jego oddział OP 23 biwakował w lesie koło wsi Puławy w powiecie Krosno razem z sowieckim oddziałem partyzanckim kapitana Kombaty. 21 sierpnia 1944 r. patrol z jego oddziału dowodzony przez kaprala NN „Polano” zaskoczył Niemców w szkole w Puławach - zdobyto wówczas sprzęt wojskowy i zastrzelono uciekającego żołnierza. Nocą 21/22 września 1944 r. jego oddział po uprzednim uzgodnieniu z dowództwem sowieckiej 242. Brygady Pancernej przebił się przez front w rejonie Sękowej Woli i Nowotańa. Gdy na leśnej polanie dowódca sowieckiej brygady płk. Kwiejew polecił żołnierzom Armii Krajowej złożyć broń i zgłosić się do szeregów armii Berlinga, zarządził złożenie broni i rozwiązał oddział (wg innych źródeł nastąpiło to 17 lub 19 września 1944 r.). Sam 22 września 1944 r. udał się do Rejonowej Komendy Uzupełnień ludowego Wojska Polskiego w Rzeszowie, a następnie do Lublina, gdzie zgłosił się do ludowego Wojska Polskiego. Został awansowany do stopnia majora, a następnie podpułkownika ludowego WP. Po wojnie pracował w Katowicach jako dyrektor Państwowej Komunikacji Samochodowej. W 1947 r. przeniesiono go do Gdańska i został tam dyrektorem oddziału Państwowej Komunikacji Samochodowej.
Zmarł 27 grudnia 1957 r. w Gdańsku, został pochowany na cmentarzu Centralnym.
Odznaczony Krzyżem Orderu Virtuti Militari V klasy, Krzyżem Niepodległości, trzykrotnie Krzyżem Walecznych.
Był żonaty z Jadwigą, miał córkę.
Urząd Stanu Cywilnego w Gdańsku, Odpis skrócony aktu zgonu Nr 1215/1957/2. Klepsydra. Kserokopia w zbiorach A. Zagórskiego, sygn. I-1472; Brygidyn Andrzej, Kryptonim „San”, Sanok 1992, s. 248; Daszkiewicz Andrzej, Ruch oporu w regionie Beskidu Niskiego 1939-1944, Warszawa 1975, s. 77, 87-88; Dąbrowa-Kostka Stanisław, Na zachód od Sanoka, „Kierunki” 1972 nr 13 s. 10; Dąbrowa-Kostka Stanisław, Pokłosie akcji, „Kierunki” 1971 nr 23 s. 10; Grzywacz-Świtalski Łukasz, Z walk na Podkarpaciu, Warszawa 1971, s. 200, 201, 205, 278, 281, 357, 359, 361; Nowak Czesław, Czuchra Józef, [w:] Małopolski Słownik Biograficzny Uczestników Działań Niepodległościowych 1939-1956 t. 1 Kraków 1997 s. 46; Oberc Franciszek, Adam Winogrodzki, „Biuletyn Informacyjno-Historyczny Zarządu Okręgu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Krosno” nr 1/13/1998, s. 12-14; Okęcki Stanisław, Francuzi w polskim ruchu oporu w latach 1939 – 1945, „Wojskowy Przegląd Historyczny 1967 nr 4 s. 200; Pomprowicz Stanisław, Placówka Armii Krajowej Rymanów „Róża”, Biuletyn Informacyjno-Historyczny ŚZŻAK Okręg Krosno 4/20/1999 s. 12; Rocznik Oficerski 1932, s. 383; Różański Jan, Przemyśl w latach drugiej wojny światowej [w:] Tysiąc lat Przemyśla. cz. II, Warszawa 1974, s. 388; Rudak Julian, Jeszcze o działalności Przemyskiego Obwodu AK, „Wojskowy Przegląd Historyczny” 1987 nr 2 s. 335; Stefanowski Józef, Walcząca Jugosławia, „WTK” nr 27(564), 5 VII 1964, s. 4; Świtalski Łukasz, Inspektorat AK „Joachim”, „Najnowsze Dzieje Polski”, t. XII, s. 121; Zagórski Andrzej, Poczta „Kierunków”, „Kierunki” 1972 nr 20 s. 10; Zagórski Andrzej, Konspiracja w Sanoku w okresie okupacji, [w:] Sanok. Dzieje miasta, Kraków 1995, s. 699-750; Zając Edward, Skałkowski Władysław [w:] Małopolski Słownik Biograficzny Uczestników Działań Niepodległościowych 1939-1956 t. 1 Kraków 1997 s.104; Adamski Jerzy F, Dekanat Jaćmierski, s. 44, 56. (msp). Zbiory A. Zagórskiego, sygn. I-1443; Bełza Alojzy, Akcja „Mokre”. Zbiory A. Zagórskiego, sygn. I-887; Bełza Alojzy, Odpowiedzi i sprostowania do pracy „Korwina”, s. 26. (msp). Zbiory A. Zagórskiego, sygn. I-973; Czerny Emil, Relacja. Zbiory A. Zagórskiego, sygn. I-258; Kurpiel Stanisław, Relacja. Zbiory A. Zagórskiego, sygn. I-985; Pruchniak Władysław, Relacja. Zbiory A. Zagórskiego, sygn. I-981; Radożycki Jan: List z dnia 28 VI 1969 r. do A. Daszkiewicza. Zbiory A. Zagórskiego, sygn. I-682; Radożycki Jan, Wspomnienia, s. 8. (msp). Zbiory A. Zagórskiego, sygn. I-1199; Winogrodzki Adam, Pamiętnik majora Korwina. Maszynopis. Zbiory A. Zagórskiego, sygn. I-466; A. Zagórski, Krakowski Okręg Armii Krajowej w dokumentach. Dział łączności konspiracyjnej zewnętrznej. Kraków 1998;
