Z Małopolska w II Wojnie Światowej

KOT Tadeusz.

Urodzony 14 lipca 1915 r. w Krakowie. Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim. Podporucznikiem rezerwy w korpusie oficerów kawalerii mianowano go ze starszeństwem z 1 stycznia 1938 r. We wrześniu 1939 r. dowodził III plutonem 3. szwadronu 5. pułku strzelców konnych Krakowskiej Brygady Kawalerii w Grupie Operacyjnej „Jagmin” w Armii „Kraków”. Od 13 września 1939 r. podlegał improwizowanej Armii „Lublin”. Ranny pod Tomaszowem Mazowieckim dostał się do niemieckiej niewoli. Osadzono go w Oflagu Murnau. Zbiegł z obozu. Współorganizował tajne nauczanie na poziomie szkół średnich i tajnego Wydziału Prawa i Filologii Angielskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od stycznia 1942 r. kierował przygotowaniem i kolportażem prasy konspiracyjnej w Inspektoracie Kraków Związku Walki Zbrojnej. Używał pseudonimów „Korab”, „Szary” i„Żagiel”. Od stycznia 1942 r. był szefem Biura Informacji i Propagandy Inspektoratu Kraków Armii Krajowej. Utrzymywał kontakty konspiracyjne ze Stronnictwem Demokratycznym i Stronnictwem Ludowym. Brał udział w kursie dla pracowników Biura Informacji i Propagandy w Komendzie Głównej Armii Krajowej. Wykonał techniką drzeworytniczą emblemat stosowany w całej prasie akowskiej na terenie Polski. Dostarczał Stefanowi Kamińskiemu do konspiracyjnej drukarni „Serwis Informacyjny”. W lokalu przy ul. Brackiej 15 w Krakowie prowadził przeszkolenie związane z kolportażem prasy i łącznością. Zadenuncjowała go Halina Biesiadecka z mężem. Został aresztowany 20 lub 21 lipca 1944 r. przez Heinricha Hamanna pod zarzutem ukrywania Żydów. 27 lipca 1944 r. wywieziono go do KL Gross Rosen. Jesienią 1944 r. został przywieziony ponownie do więzienia Montelupich w celu kontynuacji śledztwa. Osadzono go wówczas na II piętrze w tzw. „Einzelle”. W listopadzie 1944 r. w celi 196 na I piętrze Montelupich współtworzył „Alfabet więzienny”. Został skazany na karę śmierci i odesłany w listopadzie 1944 r. ponownie do KL Gross Rosen. Przeżył tam swoją egzekucję (urwał się sznur szubienicy w trakcie egzekucji). Przenoszono go kolejno do KL Berg, KL Hersbrück, KL Flossenburg. W marcu 1945 r. został ewakuowany pieszo do KL Dachau. Oznaczono go tam numerem 161071. W trakcie „eksperymentów medycznych” został celowo zarażony malarią. Po wyzwoleniu obozu 25 kwietnia 1945 r. przez Amerykanów przeszedł do 25 lipca 1945 r. intensywne leczenie. Jesienią 1945 r. wrócił do Krakowa. Podjął przerwane przez wojnę studia. Pracował w Banku Związku Spółek Zarobkowych przy Rynku Głównym 8. Przeniósł się do Instytutu Mechaniki Górotworu Polskiej Akademii Nauk. Przeszedł na emeryturę. Działał w Związku Inwalidów Wojennych jako przewodniczącego Komisji Socjalno-Bytowej Związku Inwalidów Wojennych Kraków-Śródmieście.

CAW akta personalne AP 11948; Archiwum Muzeum Krakowa, Ankieta 72/R/82; Bąk Józef, Człowiek uwikłany w historię, „W marszu 1939-1945” 1983 nr 10, s. 109, 110; Hein Wincenty, Jakubiec Czesława, Montelupich, Kraków 1985, s. 268, 367; Kot Tadeusz, Oni walczyli o Polskę! „W marszu 1939-1945” 1987 nr 11, s. 59, 62, 63; Kot Tadeusz, Śmierć - umieranie i zjawiska pararealne, „W marszu 1939-1945” 1987 nr 11, s. 69; Mazur Grzegorz, Biuro Informacji i Propagandy SZP-ZWZ-AK 1939-1945, Warszawa 1987, s. 208, 214; Rybka Ryszard, Stepan Kamil, Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939, Kraków 2003, s. 249; Saja Piotr, Armia „Lublin” 1939, Toruń 2007, s. 297;