Z Małopolska w II Wojnie Światowej

ADAMCZYK Walenty.        
Urodzony 11 lutego 1910 r. w Luborzycy. Syn Walentego i Katarzyny z d. Gąsiorek. Ukończył gimnazjum państwowe im. J. Matejki w Wieliczce. Został powołany do służby wojskowej. W 1931 r. ukończył Dywizyjną Szkołę Podchorążych w Rzeszowie w stopniu sierżanta podchorążego. Studiował na Akademii Handlowej. W 1935 r. przerwał studia z powodów finansowych i rozpoczął pracę jako sekretarz sądowy. Równolegle studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim. Działał w Polskiej Akademickiej Młodzieży Ludowej. W 1939 r. został zmobilizowany do 20. pułku piechoty na stanowisko II adiutanta pułku. Przeszedł jego szlak bojowy. 11 września 1939 r. pod Rozwadowem został ciężko ranny. Przez rok był leczony w szpitalach Brześcia, Włodawy, Kowla i Lublina. Po wyleczeniu wrócił do domu. Został wciągnięty do konspiracji przez Narcyza Wiatra. 1 listopada 1941 r. wstąpił do Batalionów Chłopskich. Był współorganizatorem małopolskich Batalionów Chłopskich w stopniu podporucznika. Używał pseudonimów „Granit”, „Topola”. Jako inwalida wojenny otrzymał koncesję na prowadzenie restauracji w Pleszowie. Lokal był wykorzystywany do działalności konspiracyjnej. Zagrożony aresztowaniem w Krakowie został przeniesiony na stanowisko Inspektora Batalionów Chłopskich powiatów miechowskiego, olkuskiego i pińczowskiego. Był współredaktorem „Powstańca” „Chłopi Walczą" i „Chłopskiej Drogi”. Brał udział w posiedzeniu wiosną 1944 r. w domu J. Nowaka w Przybysławicach. Był szefem propagandy Komendy Powiatowej Batalionów Chłopskich i ostatnim kierownikiem Komisji Informacji i Propagandy w Inspektoracie Armii Krajowej Miechów. Przyjął Norberta Michtę we wsi Zapusta koło Luborzycy, gdzie mieszkał, gdy ten szukał meliny dla grupy spadochronowej „Zefir”. 24 lipca 1944 r. brał udział w odprawie prowadzonej przez K. Rolewicza „Olgierd” w Krakowie. Po odprawie wracał do Koniuszy przez Marszowice, tam spotkał się z F. Kozerą „Karp”, któremu zaproponował przeprowadzenie akcji rozbrojenia policji w Kocmyrzowie. 26 lipca 1944 r. wziął udział w akcji na posterunki w Kocmyrzowie i wobec obrony posterunku przez żandarmerię niemiecką wydał rozkaz wycofania się i odskoku w kierunku zabudowań Miłka (polemizuje z J. Guzikiem który twierdził że w akcji tej dowodził i brał udział oddział Ludowej Straży Bezpieczeństwa R. Kułagi „Sikora”, zaprzeczał twierdzeniom J. Guzika, że 27 lipca 1944 r. po akcji na posterunek w Kocmyrzowie razem z Kozerą wystąpił wobec oddziałów Ludowej Straży Bezpieczeństwa „Sikory” i NN „Łuka” z żądaniem zwrotu zdobytej broni, ale spotkał się z odmową. Twierdził, że rankiem 27 lipca 1944 r. po przenocowaniu w stodole „Jordana” w Marszowicach pojechał do sztabu 106. Dywizji w Koniuszy). 4 sierpnia 1944 r. został powołany przez Bolesława Ostrowskiego „Nieczuja” na stanowisko szefa Biura Informacji i Propagandy 106. Dywizji Piechoty Armii Krajowej i zastępcę dowódcy dywizji. Po uzgodnieniu z nim dowódcą rezerwowego pułku Batalionów Chłopskich „Restauracja” mianowano Kazimierza Czernka „Konar”. W drugiej połowie 1944 r. organizował specjalne patrole propagandowe pod hasłem „jedna armia jeden duch” celem przeprowadzania pogadanek ideologicznych. Nie miał dostępu do archiwum Inspektoratu Miechów Armii Krajowej ponieważ Bolesław Ostrowski nie miał do niego zaufania. 16 listopada 1944 r. nakłaniał Kazimierza Gudowskiego by wpłynął na swych podwładnych i zmienił ich negatywny stosunek do sowieckich spadochroniarzy. W końcu 1944 r. został kierownikiem utworzonego Inspektoratu „Chata”, w ramach Inspektoratu Armii Krajowej Miechów - pozostał na tym stanowisku do końca okupacji. Po wojnie ujawnił się, został zweryfikowany w stopniu majora. Należał do Polskiego Stronnictwa Ludowego. Wrócił do pracy w sądzie i nadal studiował prawo. Był prezesem Zarządu Grodzkiego Polskiego Stronnictwa Ludowego w Krakowie. W 1946 r. zwolnił się z pracy w sądzie i otworzył Fabryki Win „Polwin” w Bytomiu i „Krakus” w Krakowie. Nadal aktywnie pracował w Polskim Stronnictwie Ludowym, organizował jego struktury w Katowicach. W 1947 r. wystąpił z Polskiego Stronnictwa Ludowego i zapisał się do Stronnictwa Ludowego. W 1950 r. zaczął się ukrywać przed aresztowaniem. Po ogłoszeniu amnestii zlikwidował w 1951 r. „Polwin”. Został radcą prawnym na terenie Wieliczki i pracował jako chałupnik-dziewiarz w Spółdzielni Inwalidzkiej „Robotnik” przy Kościuszki 43 w Krakowie. Mieszkał we własnym domu przy Sienkiewicza 48 w Wieliczce. W 1953 r. był typowany do werbunku, ale ze względu na nieprzyznanie się do postawionych mu na posterunku Milicji Obywatelskiej zarzutów (podstawą werbunku miały być materiały kompromitujące) i dekonspirację spotkania przez jego rodzinę nie został zwerbowany. W latach 1954-55 był radcą prawnym spółdzielni „Kongres Pokoju”. 7 listopada 1955 r. zapadło postanowienie o założeniu mu sprawy ewidencyjno-obserwacyjnej o kryptonimie „Groźny”. W jego otoczeniu działali informatorzy „Przełom” (znający go z konspiracji i pracy zawodowej), „Jodełka” (Kaleta? uczący jego córkę jazdy na łyżwach) i „Zurek”. Wspólnie ze Zbigniewem Ostrowskim napisał odwołanie do Sądu Najwyższego w sprawie skazanego Bolesława Ostrowskiego „Tysiąc”. Był podejrzewany o współpracę z oddziałem Buczka. Materiały go dotyczące znajdują się w aktach sprawy „Omega”. W 1954 r. starał się o wpis na listę adwokacką w Krakowie, jego starania wobec sprzeciwu Izby Adwokackiej popierali J. Ozga-Michalski i minister Rek. Wg. oceny „Przełoma” nie był ideowym działaczem ludowym, dostał się w szeregi Batalionów Chłopskich przypadkiem, a jest tylko człowiekiem interesu gotowym za pieniądze na bardzo wiele, podobnie jego żona. Wiosną 1956 r. zaangażował się w działalność Komisji Opieki Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. 6 grudnia 1956 r. zakończono sprawę przeciwko niemu i przekazano do archiwum ewidencji operacyjnej. 21 grudnia 1961 r. był aresztowany w związku z nadużyciami w spółdzielni w inwalidów „Promień” w Wieliczce. Ze wzglądu na posiadane znajomości zwolniono go 10 marca 1961 r. Pracował jako kierownik sekcji prawnej dyrekcji Huty im. Lenina skąd 15 kwietnia 1962 r. zwolnił się na własną prośbę. 6 lutego 1962 r. sprawę ewidencyjno-obserwacyjną wznowiono. 15 czerwca 1963 r. zdał egzamin notarialny. 20 października 1964 r. po raz kolejny przekazano jego sprawę do archiwum Służby Bezpieczeństwa.        
Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami.        
Był żonaty z Heleną Janik (córką Andrzeja i Julii z d. Bubnicha, urodzoną 26 października 1923 r. w Zielenicach, łączniczką Batalionów Chłopskich „Teresa”, aresztowaną na kilka tygodni w 1950 r.), miał dwie córki: Marię i NN.        
IPN Kr 010/8160 t. 2, Teczka kontrolna agenturalnego rozpracowania Adamczyk Walenty, s. 9 - 17, 64, 78, 103, 206, 240, 265; IPN Kr 010/8160 t. 3, Teczka kontrolna agenturalnego rozpracowania Adamczyk Walenty, s. 7, 28, 39, 69, 87; Adamczyk Walenty, Ocena książki Józefa Gózika „Racławickie wyzwania”, „Zeszyty Historyczne ZW ZBOWiD” 1988 nr 3 s. 27, 29, 30, 42, 43, 44,49, 58; Czerny Emil, Polska Walcząca, „Wojskowy Przegląd Historyczny” 1991 nr 3/4 s. 322; Fedorowicz Tadeusz, Cena wolności, Kraków 1975, s. 150; Jarowiecki Jerzy, Konspiracyjna prasa w Krakowie w latach okupacji hitlerowskiej 1939-1945, Kraków 1986, s. 154, 159, 160; Mazur Grzegorz, Biuro Informacji i Propagandy SZP-ZWZ-AK 1939-1945, Warszawa 1987, s. 215, 216; Michta Norbert, Wspomnienia znad Nidzicy, Warszawa 1970, s. 175, 259; Ważniewski Władysław, <span class="rvts10" />Walki partyzanckie nad Nidą 1939 – 1945', Warszawa 1969, s. 300, 302; Zając Stanisław, 'W pobliżu siedziby Hansa Franka<span class="rvts10" />'', Warszawa 1986, s. 293;