Z Małopolska w II Wojnie Światowej

GEMBKÓWNA Antonina Florentyna.

Urodzona 21 grudnia 1909 r. w Nowym Sączu. Córka Agrypina i Marii z d. Szypuła. Ukończyła Seminarium Nauczycielskie w Nowym Sączu. Była drużynową w Chorągwi Śląskiej Organizacji Harcerek i nauczycielką w Kostuchnie na Śląsku. Od jesieni 1939 r. ponownie zamieszkała w Nowym Sączu. Od 1940 r. była łączniczką Obwodu Nowy Sącz Związku Walki Zbrojnej. Uczestniczyła w akcji przerzutów granicznych pod dowództwem Konstantego Klemensa Gucwy „Góral”. Używała pseudonimu „Bronka”. W jej mieszkaniu mieścił się punkt kontaktowy kurierów i prowadzono nasłuch radiowy, redagowano i powielano „Orła Białego” oraz komunikaty radiowe. Zajmowała się kolportażem tych materiałów. Została zadenuncjowana. Aresztowano ją 14 marca 1941 r. w jej domu. Podczas rewizji mieszkania została pobita. Do sierpnia 1941 r. więziono ją w Nowym Sączu i poddawano ciężkiemu śledztwu. W czasie przesłuchania w marcu 1941 r. Heinrich Hamann i Johan Gorka połamali jej ręce i kręgosłup. Została sparaliżowana po czym przeniesiono ją do tarnowskiego więzienia. W kwietniu 1942 r. przewieziono ją do KL Auschwitz.

Zmarła w KL Auschwitz na tyfus 12 grudnia 1942 r.

Słownik biograficzny nauczycieli Ziemi Krakowskiej ofiar wojny i uczestników ruchu oporu 1939 - 1945 - materiały PAN; Harcerki. 1939 - 1945, Warszawa 1973; Leonhard Bolesław, Kalendarium z dziejów harcerstwa krakowskiego 1910-1950, Kraków 1984, s. 75; Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939 - 1945, Warszawa 1988;