Z Małopolska w II Wojnie Światowej

WAYDA Eligiusz Zbigniew.

Urodzony 12 grudnia 1921 r. Syn Wojciecha (Inspektora Krakowskiego Armii Krajowej „Odwet”) i Marty z d. Augustyniak. Miał siostrę (ur. 30 maja 1924 r.). Był podchorążym. Od lipca 1944 r. był zastępcą, a od sierpnia 1944 r. dowodził OP "Śmiały" w składzie Zgrupowania Partyzanckiego "Kamiennik" na Łysinie. Używał pseudonimu „Słoneczko”. 30 lipca 1944 r. był chorążym sztandaru OP "Śmiały" w czasie ceremonii poświęcenia na Łysinie. 10 sierpnia 1944 r. brał udział w potyczce oddziału Władysława Fajkowskiego "Śmiały" z Niemcami pod Szczyrzycem. Mianowano go na stopień podporucznika (prawdopodobnie 15 sierpnia 1944 r.). 11 listopada 1944 r. został awansowany na stopień porucznika. W kwietniu 1945 r. wstąpił do ludowego Wojska Polskiego. Po dwóch tygodniach zdezerterował. Utworzył grupę konspiracyjną podporządkowaną pułkownikowi Aleksandrowi Karolowi Marcinowi Dellmanowi „Urban”. 26 maja 1945 r. kierował akcją na Urząd Skarbowy w Krakowie, skonfiskowano wówczas 370 tys. zł. Mieszkał w Łodzi przy Plonowej, studiował na Uniwersytecie Łódzkim. 24 września 1945 r. ujawnił się w Warszawie. Wiosną 1946 r. został łącznikiem Armii Polskiej w Kraju z oddziałem Franciszka Mroza „Żółw” w powiecie Myślenice. Ujawnił się w kwietniu 1947 r. w Wojewódzkim Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego w Łodzi. Nadal utrzymywał kontakty z Franciszkiem Mrozem „Bóbr” i „Wiarusami”. Przekazał im 15 tys. zł. 25 lutego 1948 r. został zatrzymany przez funkcjonariuszy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Krakowie. 27 października 1948 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Krakowie skazał go na rok więzienia. W latach 80. XX w. mieszkał w Warszawie-Włochach przy ul. Wyzwolenia.

Zmarł 2 listopada 2004 r.

IPN Kr 074/167 Charakterystyka nr 168, Kwestionariusz osobowy Wajda Eligiusz, 13.V.1982, k. 31; Dąbrowa-Kostka Stanisław, Partyzancka „Rzeczpospolita Myślenicka" (2), „Kierunki” 1972 nr 53 s. 9; Dąbrowa-Kostka Stanisław, Poczta „Kierunków”. Pamięć zawodzi, „Kierunki” 1973 nr 10 s. 10; Franiszyn Tadeusz, Od lipca do września 1944 roku w Rzeczypospolitej Raciechowickiej, „W marszu 1939-1945” 1983 nr 10 s. 74, 78; Ney-Krwawicz Marek, Siemaszko Zbyszko, Siemaszko Maciej, Bojowe sztandary i proporce Armii Krajowej, Warszawa 1991, s. 67; Wayda Eligiusz, Poczta „Kierunków”, „Kierunki” 1973 nr 10 s. 11;